Цахим орчинд нэвтрэх нууц үгээ хэрхэн хамгаалах вэ

Цахим орчинд нэвтрэх нууц үгээ хэрхэн хамгаалах вэ

2010 оны судалгаагаар интернет хэрэглэгчид дунджаар 26 өөр онлайн данс, 5 өөр нэвтрэх үгтэй байжээ. Харин 25-34 насны хэрэглэгчдийн хувьд дунджаар хүн тус бүр 40-өөс багагүй онлайн данстай байжээ. Энэ үед гэмт хэрэгтнүүд 4 сарын хугацаанд 12 сая хувийн мэдээллийг хууль бусаар олж авч, дамжуулсан байна.

Англид хийсэн судалгаагаар 2013 онд тус улсын интернет хэрэглэгч насанд хүрэгчдийн 55 хувиас багагүй нь өөрийн ихэнх онлайн дансандаа адилхан нэвтрэх үг хэрэглэдэг гэжээ. Энд дурдсан статистик 2015 онд сэтгэл түгшээсэн хэвээр байна. Асуудал хэвээр үргэлжилсээр байна. Интернет хэрэглэгчдийн онлайн данс улам бүр нэмэгдсээр байгаа бөгөөд нэвтрэх үгээ халдлагаас хэрхэн хамгаалах тухай асуудал нь чухал байсаар байна.

Энэ тохиолдолд мэргэжилтнүүдийн зүгээс “нэвтрэх үгийн зохицуулагч” буюу “password manager”-г хэрэглэхийг санал болгож байна. Гэвч энэ нь аюулгүй, найдвартай юу?

Үүнд хариулахын өмнө “нэвтрэх үгийн зохицуулагч” гэж юу болох талаар цухас авч үзэе. Энэ нь хэрэглэгч өөрийн нэвтрэх үгсийг шифрлэн хадгалах, цэгцлэхэд тусалдаг нэг төрлийн програм хангамж буюу аппликейшн юм. Тус апп нь найдвартай, хялбар тайлагдахгүй нэг нэвтрэх үг буюу мастер нэвтрэх үгийг үүсгэхийг шаардах бөгөөд энэ нэвтрэх үгээрээ хэрэглэгч өөрийн бүх нэвтрэх үгийн мэдээллийн санд хандах баталгаа болдог.

Энэ төрлийн програм хангамж өргөн сонголттой бөгөөд 2015 оны шилдэг “нэвтрэх үгийн зохицуулагч”-ийг нэрлэсэн байх нь ч бий.

Мэдээллийн технологийн мэргэжилтнүүдийн зүгээс интернет хэрэглэгчдийг хувийн мэдээллээ хамгаалахын тулд 3 зүйлийг хийх ёстой гэжээ. Үүнд:

  • хэцүү нэвтрэх үг үүсгэх
  • хоёр нөхцөлт нэвтрэлтийг хэрэглэх /“two-factor authentication”/
  • мастер нэвтрэх үгээ үргэлж сольж байх

Дээр дурдсан 3 зүйлийг тус бүрт нь товч авч үзье.

Хэцүү нэвтрэх үг: Олон төрлийн тэмдэгттэй, урт буюу 8-12 тэмдэгтээс багагүй байх нэвтрэх үгийг ойлгоно.

Хоёр нөхцөлт нэвтрэлт: “Нэвтрэх үгийн зохицуулагч”-ийнхан зөв хүнд нь код илгээх бөгөөд тухайн кодыг авсаны дараа данс руугаа нэвтрэхийг ойлгоно. Энэ арга нь хурууны хээгээр танихтай адил бичвэр бүхий зурвас /мессеж/, биометрик хэлбэртэй байж болно.

Мастер нэвтрэх үг: Энэ нь хакерийн халдлагад өртөхгүй 100 хувийн баталгаатай вэб сайт гэж байдаггүйтэй холбоотой. Тодруулбал, компаниуд үргэлж шифрлэлтийн шинэ төрлүүд бий болгодог ч түүнийг тодорхой хугацааны дараа “учрыг нь олох” хакерууд ямагт байдаг. Тиймээс хэрэглэгчид нэвтрэх үгээ шинэчилж байх нь хамгийн сайн туршлага болж байна.

Мэргэжилтнүүд таныг 3-6 сар тутамд нэвтрэх үгээ сольж байхыг зөвлөж байна. 

Эх сурвалж: Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын хөгжлийн газар