Антарктидын мөс хайлах нь дэлхийн эко системд ноцтой нөлөөлнө

Антарктидын мөс хайлах нь дэлхийн эко системд ноцтой нөлөөлнө

Хойд мөсөн далайн мөсөн бүрхүүлтэй харьцуулахад Антарктидын мөсөн бүрхүүл харьцангуй тогтвортой оршдог. Гэвч сүүлийн жилүүдэд Антарктидын мөсний хэмжээ эрс багассаныг эрдэмтэд тогтоогоод байна. Хэвийн хэмжээ нь Монгол Улсын газар нутгаас 8 дахин том Антарктидын мөс уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөгөөр хайлан, багасаж байна гэдгийг хиймэл дагуулын судалгаагаар нотолжээ. Энэ их хэмжээний мөсөн бүрхүүл эрчимтэй хайлж эхэлснээр тус тивийн амьд байгальд нөлөөлөөд зогсохгүй, дэлхийн эко системд маш их нөлөөлнө гэдгийг эрдэмтэн судлаачид тайлбарлаж байна.

АНУ-ын Индиана их сургуулийн Дэлхий судлалын тэнхимийн профессор Брокстон Бөрд Антарктидын мөс хайлж байгаагийн шалтгаан болоод үүсэх үр дагаврын талаар тайлбарлажээ. Саяхныг хүртэл Антарктидын мөс тогтвортой оршиж, зарим үед тэлж байсан байна. Гэвч хамгийн сүүлд 2016 онд түүхэнд тэмдэглэх хэт халуун жил болж, Антарктидын мөс анх удаа их хэмжээгээр хайлж эхэлжээ. Үүний шалтгаан нь уур амьсгалын өөрчлөлттэй холбоотой гэдгийг тайлбарлаж байна. Агаар мандалд температур нэмэгдэхэд хөрсөн дэх температур огцом нэмэгддэг шиг далайн усны температур эрс нэмэгддэг. Үүнээс болж хэдэн сая жил тогтвортой оршиж байсан Антарктидын мөс хайлж байна гэдгийг Бөрд тайлбарласан юм. Дэлхийн байгаль цаг уур, экосистем салшгүй холбоотой учир Антарктидын мөс хайлж байгаа нь алсдаа далайн амьдрал болоод хуурай газрын амьдралд ч нөлөөлнө гэдгийг анхааруулж байна.

Антарктидын мөс хайлснаар зөвхөн далайн түвшин нэмэгдээд зогсохгүй. Антарктид нь дэлхийн далайн усны урсгал, эргэлтэд шууд нөлөөлдөг, далайн гүний усыг бүрдүүлэгч юм байна. Энэхүү мөс багассанаар далайн усны эргэлт удааширч, температур улам ихээр нэмэгдэх хандлагатай юм байна. Энэхүү аюулаас сэргийлж, мөсөн бүрхүүлийг сэргээхийг тулд хүн төрөлхтөн хүлэмжийн хийн ялгарал болон өөр бусад хүний гараар бүтсэн бохирдлуудыг багасгах нэн шаардлагатай байгааг Бөрд тайлбарлаж байна.